پیدا کردن ستاره قطبی از صورت فلکی دب اکبر و کاسیوپیا
بخش اول: نگاه کردن به آسمان شب
پیدا کردن ستاره قطبی در آسمان شب، نیازمند شناخت ما به صورت فلکی دب اکبر، دب اصغر، و یا ذات‌الکرسی (کاسیوپیا) هستش.
اول از همه توضیح کوچکی بدم در مورد صورت فلکی «خرس بزرگ» یا «دب اکبر» (Ursa Major). بعضی‌ها هفت ستاره پرنورتر این صورت فلکی رو به اسم دب اکبر می‌شناسن اما این اشتباه! خرس بزرگ یا دب اکبر شامل ستاره‌های بیشتری هست و هفت ستاره پرنورتر این صورت فلکی تنها بخشی از دب اکبر محسوب میشه. به این هفت ستاره پرنور «هفتورنگ» یا «هفت‌اورنگ» میگن.
راهنمای شناسایی ستاره قطبی با صورت فلکی دب اکبر و ذات‌الکرسی
پیدا کردن ستاره قطبی به کمک ستاره هفتورنگ (Big Dipper)
به راحتی میشه ستاره قطبی رو به کمک ستاره‌های هفتورنگ (Big Dipper) پیدا کرد. برای پیدا کردن ستاره‌های هفتورنگ باید به آسمون نیمکره شمالی نگاه کرد. تو فصل بهار و تابستون، هفتورنگ در بالاترین قسمت آسمون ظاهر میشه و در پاییز و زمستون در قسمت پایینی آسمون.
چهار ستاره از هفتورنگ شبیه یک ذوزنقه است و سه ستاره دیگه مثل دنباله در امتداد اون وجود داره. همچنین شبیه یک ملاقه است. حالا فاصله دو ستاره این ذوزنقه که در قسمت بیرونی ملاقه رو تشکیل میده ۵ برابر کنید و ادامه بدید تا به ستاره شمالی برسید. یادتون باشه که ستاره شمالی یا همون ستاره قطبی، یک ستاره پر نورِ و اگر این مراحل و رعایت کنید به راحتی پیداش می‌کنید.
پیدا کردن ستاره شمالی از طریق صورت فلکی ذات‌الکرسی یا کاسیوپیا (Cassiopeia)
گاهی اوقات هفتورنگ قابل رویت نیست و میشه برای پیدا کردن ستاره قطبی، از طریق صورت فلکی ذات‌الکرسی استفاده کرد.
صورت فلکی ذات الکرسی شامل ۵ ستاره است که به شکل M یاW هستش که در قسمت شمالی آسمون قابل شناسایی.
- در ساعات اولیه شب، ذات الکرسی شبیه M هستش و در نیمه شب تا سحر به شکل W.
- از اواسط بهمن تا اواسط فروردین ماه، صورت فلکی ذات الکرسی به شکل W ظاهر میشه.
از ستاره وسط M یا W برای شناسایی ستاره شمالی استفاده میشه. اگرفاصله ستاره وسطی رو نسبت به ستاره کناریش به سمت جلو ۵ برابر کنیم به ستاره شمالی می‌رسیم که ستاره پر نوری هستش.
صورت فلکی ذات‌الکرسی و خرس بزرگ تقریبا رو بروی هم قرار دارند پس به راحتی میشه با پیدا کردن یکی، اون یکی رو پیدا کرد.
بخش دوم: با استفاده از تکنولوژی
برای پیدا کردن ستاره قطبی میشهاز یه گوشی هوشمند هم استفاده کرد. برنامه‌های مختلفی هستند که تلفن و تبدیل می‌کنن به یه تلسکوپ و می‌تونید به راحتی صورت‌های فلکی، کهکشان‌ها، سیاره‌ها، ستاره‌ها و بقیه اجرام آسمونی رو پیدا کنید!
معمولا کار با این برنامه‌ها به این شکل که، موقعیت مکانی خودتون رو تو برنامه وارد می‌کنید و با گرفتن گوشی به سمت آسمون، می‌تونید آسمون محل خودتون به راحتی ببینید. یکی از خوبی این برنامه‌ها اینه که، می‌تونید اسم یک ستاره یا صورت فلکی رو جستجو کنید تا موقعیتشو به شما نشون بده.
در زیر چندتا اپلیکیشن برای آیفون و اندروید معرفی کردیم:
آیفون:
۱) اپلیکیشن StarTracker Lite (استار ترکر)
اسکای‌ترکر
برید زیر آسمون شب و بذارید «اسکای گاید» راهنمای شما برای کشف آسمون شب باشه. کافیه برنامه رو اجرا کنید و گوشی رو به سمت آسمون بگیرید.
۲) اپلیکیشن SkyView Lite (اسکای‌ویو)
اسکای‌ویو
با این برنامه می‌تونید به راحتی ستاره‌ها، صورت‌های فلکی، ماهواره‌ها و اجرام دیگه رو شناسایی کنید.
اندروید:
۱) اپلیکیشن Stellarium Mobile (افلاک نما)
استلاریوم (افلاک نما)
برنامه Stellarium Mobile مثل برنامه Sky Guide کار می‌کنه اما با وضوح کمی بیشتر. با برنامه استلاریوم بهتر می‌تونید ستاره‌ها و صورت‌های فلکی رو از طریق گوشیتون ببینید.
نکته: برنامه استلاریوم در آیفون هم وجود داره اما متاسفانه رایگان نیست.
۲) اپلیکیشن Star Chart
استارچارت
بعد از وارد کردن موقعیت خودتون تو برنامه، گوشی رو به سمت آسمون بگیرید و دنبال ستاره یا صورت فلکی مورد نظرتون بگردید.
با لیست بهترین اپلیکیشن‌های پیشنهادی سفر آشنا بشید!
ترجمه و ویرایش: کوچنورد
